آثار و نتایج دعا
وسیله ي پیروزي و مایه ي دلگرمی (سلاح)
اولین اثر مهمّی که بر دعا مترتّب دانسته اند، این است که آن را » سلا ح «نامیده اند. از پیامبر گرامی اسلام نقل شده که فرمودند
الدُّعاءُ سِلاحُ المؤمن ۱
دعا سلاح مؤمن است.
سلاح وسیله اي است که در نبرد با دشمنان اوّلًا باعث دلگرمی انسان می شود و ثانیاً ابزاري است براي غلبه و پیروزي. انسان براي پیروزي در معرکه هایی که در سراسر زندگی خود پیش رو دارد، احتیاج به ابزارهایی دارد که هم مایه قوّت قلبش گردد و هم او را بر دشمن پیروز گرداند. کسی که دست خالی می جنگد، خود را ناتوان و بدون پشتوانه احساس می کند و به همین دلیل توانایی مقابله و رودررویی شجاعانه با دشمن را ندارد و به سرعت خود را می بازد. علاوه بر این در نبرد با دشمن، وجود سلاح قدرت رویارویی را در انسان بالا می برد و او را سریع تر و بهتر پیروز میدان می گرداند.
البتّه باید توجّه داشت که دعا کردن کار آدم هاي بی عرضه نیست یعنی چنین نیست که وقتی کسی کاري از دستش برنیامد به دعا متوسّل شود، بلکه دعا خود از بهترین وسایل و اسباب براي پیروزي و پیشرفت می باشد.
در حدیثی به نقل از امام رضا علیه السلام آمده است که ایشان به اصحاب خود فرمودند:
علیکُم بِسِلاحِ الَانبیاءِ.
بر شما باد به سلاح پیامبران.
از ایشان پرسیدند: سلاح پیامبران چیست؟ فرمودند الدُّعاء ۲
روشن است که پیامبران افراد بی عرضه و ناتوانی نبودند بلکه همگی برگزیدگان خداي متعال بودند و به فرموده امام هشتم علیه السلام دعا سلاح این برگزیدگان بوده است که اهداف بلند و الهی خود را با آن وسیله – البتّه همراه با انجام دیگر وظایف خویش -پیش می بردند. در حدیث قبلی هم پیامبر بزرگوار اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم دعا را سلاح مؤمنان دانسته بودند. این تأکیدها نشان می دهد که افراد با انگیزه هاي عالی و خدایی اگر اهل دعا نباشند، در میدان مبارزه با دشمنان الهی دست خالی خواهند ماند و توان مقابله را از دست می دهند.
بزرگترین دشمن اهل ایمان و انبیاي الهی شیاطین هستند. شیطان چنان قوي و قدرتمند است که انسان به تنهایی توانایی رودررویی با کیدو مکر او را ندارد. خداي متعال به پیامر عظیم الشأن اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم دستور فرموده که از وساوس شیطان به
خدا پناه ببرد:
) و قُل رَبِّ اَعُوذُ بِکَ مِن هَمَزاتِ الشَّیاطینِ.( ۳
و (اي پیامبر) بگو: اي پروردگارم از تحریکات شیاطین به تو پناه می آورم.
وقتی وضعیّت پیامبر بزرگ اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم در مبارزه با شیطان چنین باشد، حال دیگران به طریق اولی روشن است. این جاست که ارزش سلاح انبیاء و سلاح مؤمنان معلوم
می شود . امیرمؤمنان و مولاي متّقیان علیه السلام در ضمن سفارشات خود فرمودند:
( اَکثِرِ الدُّعاءَ تَسلَم مِن سَورَةِ الشَّیطانِ.) ۴
زیاد دعا کن تا از تند و تیزی (حملات) شیطان درامان بمانی.
انسان با سلاح دعا می تواند به جنگ شیطان برود و خود را از شرّ او سالم بدارد. در فرمایش دیگري از همان امام عزیز چنین آمده
است:
) الدُّعاءُ تُرسُ المُؤمِنِ.( ۵
دعا سپر مؤمن است.
سپر انسان را از شرّ حملات دشمن مصون و محفوظ می دارد و نقش دعا براي اهل ایمان چنین است.
در تعبیر دیگري امام ششم علیه السلام، دعا را از نیزه تیز، کاري تر دانسته اند:
( الدُّعاءُ اَنفَذُ مِنَ السِّنانِ الحَدیدِ.)۶
دعا از سر نیزه تیز، کاري تر و نافذتر است.
در گذشته یکی از سلاح هاي بسیار کاري و مؤثّر نیز بوده است. هر نیزه اي که سر آن تیزتر بوده، اثر برّندگی بیشتر و نافذتري
داشته است. دعا- طبق فرمایش امام صادق علیه السلام – از سر نیزه تیز، کاري تر و مؤثّرتر می باشد و باید به طور صحیح به کارگرفته شود تا به جا و به مورد، اثر خودش را بگذارد. به هر حال انسان مؤمن در زندگی اش با دشمنان زیادي روبروست و براي
اینکه گوهر ایمان خود را از شرّ دشمنان حفظ کند، باید در میدان هاي نبرد متعدّدي پیروز و سربلند شود. از شیاطین جنّی گرفته تا انسان هایی که خود از ایادي شیطان هستند، نمی خواهند هیچ مؤمنی با ایمان بماند و سعی در منحرف ساختن او از مسیر صحیح هدایت الهی دارند . مقابله با انواع این دشمنان جز با سلاح ( دعا ) ممکن نیست. البتّه در کنار دعا باید به سفارشات دیگري که اهل بیت علیهم السلام در این رابطه فرموده اند نیز عمل شود.
منابع :
۱- اصول کافی، کتاب الدُّعاء، باب أنّ الدُّعاء، سلاح المؤمن، ح ۱صفحه ۵۱
۲ – همان مدرک ، ح ۵
۳ – مؤمنون/۹۷
۴- بحارالانوار، ج ۷۸ ، ص ۹، ح ۶۴ ، به نقل از مطالب السّؤول.
۵ – اصول کافی، کتاب الدُّعاء، باب اَن الدُّعاء سلاح المؤمن، ح ۴
۶ – همان، ح ۷
بنی هاشمی ، محمد ، مناجات منتظران ، منیر
آخرین دیدگاه‌ها