کتاب‌های ویژه امام مهدی از اهل سنت
از آن جا که اعتقاد به مهدی، از مسلمات عقاید مسلمین و مورد تأکید در روایات است، میان دانشمندان اهل سنت علمای فراوانی کتاب‌های ویژة امام مهدی نوشتند. ما در این قسمت نیز فقط به برخی از این افراد اشاره می‌کنیم:
عباد بن یعقوب رواجنی (متوفای ۲۵۰ق): اولین کسی است که به صورت مستقل، کتابی دربارة امام مهدی نوشته است به نام «اخبار المهدی». وی کتاب دیگری دارد به نام المعرفة فی معرفة الصحابة [۱ ]
ابوبکر بن ابی خیثمه (متوفای ۲۷۹ق): کتاب او احادیث المهدی و اخبار المهدی نام داشت.
ابوالحسین احمد بن جعفر بن المنادی (متوفای ۳۳۶ق): وی کتابی مهم با عنوان الملاحم نوشته به گونه ای که افرادی چون ابن حجر هیثمی، مقدسی شافعی و متقی هندی از آن نقل کرده اند.
ابونعیم احمدبن عبدالله اصفهانی (متوفای ۴۳۰ق): وی فقط دربارة امام مهدی سه کتاب مستقل به نام های: الاربعون فی المهدی، نعت المهدی، مناقب المهدی نگاشته و در آن، احادیث مربوط به امام مهدی را نقل کرده است؛ البته متأسفانه این کتاب‌ها در دسترس نیست؛ اما سیوطی احادیث موجود در کتاب الاربعون فی المهدی را به صورت جدا در کتاب الحاوی للفتاوی آورده است.
۱. محمد بن یوسف کنجی شافعی (متوفای ۶۵۷ق): وی کتابی را با عنوان البیان فی أخبار صاحب الزمان با جمع آوری احادیث مهدوی نوشته است که کتابی منظم و دارای تبویب منسجمی است.
۲. یوسف بن یحیی مقدسی شافعی (متوفای ۶۸۵ ق): وی کتابی دارد به نام عقد الدرر فی اخبار المهدی المنتظر.
۳. ابن کثیر دمشقی (متوفای۷۷۴ق): اسماعیل بن کثیر دمشقی در کتاب البدایه و النهایة خود تصریح می‌کند که کتابی خاص دربارة ایام مهدی تألیف کرده و احادیث متعددی را در این رابطه در آن آورده است.
۴. ابوبکر، جلال الدین سیوطی (متوفای ۹۱۱ ق): وی کتابی دارد به نام العرف الوردی فی اخبار المهدی. در این کتاب، احادیث بسیار زیادی دربارة امام مهدی آورده و تا حدودی به تحلیل آن پرداخته است. البته کتاب العرف الوردی در مجموعه نوشتاری او درالحاوی فی الفتاوی آمده است.
۵. محمد بن طولون دمشقی (متوفای ۹۵۳ق): وی کتابی دربارة امام مهدی تألیف کرده است، به نام المهدی الی ماورد فی المهدی.
۶. احمد بن حجر هیتمی مکی (متوفای ۹۷۴ق): کتاب او القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر است.
۷ علی بن حسام الدین متقی هندی (متوفای ۹۷۵ ق): وی که صاحب کتاب کنز العمال فی السنن والاقوال است، کتابی به نام البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان تألیف کرده که ویژه احادیث دربارة امام مهدی است.
۸. ملا علی بن سلطان القاری (متوفای۱۰۱۴ ق): وی نیز صاحب کتاب ویژه احادیث مربوط به امام مهدی است، به نام المهدی من آل الرسول. این کتاب به نام المشرب الوردی فی مذهب المهدی نیز منتشر شده که کتاب کوچکی است.
۹. مرعی بن یوسف کرمی حنبل (متوفای۱۰۳۳ق): کتاب او دربارة امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف فرائد الفکر فی الامام المهدی المنتظر نام دارد.
۱۰. محمد بن اسماعیل امیر یمانی (متوفای۱۱۸۲ق): کتاب او سبل السلام نام دارد.
۱۱. قاضی محمد بن علی شوکانی (متوفای ۱۲۵۰ق): کتابش التوضیح فی تواتر ما جاء فی المهدی المنتظر و الدجال و المسیح است.
۱۲. شهاب الدین احمد بن اسماعیل حلوانی شافعی (متوفای ۱۳۰۸ ق): کتاب او القطر الشهدی فی اوصاف المهدی است.
کتاب‌های متعدد دیگری نیز وجود دارد که ما از این بین، فقط به پانزده مورد اشاره کردیم. البته در یک قرن اخیر، بین اهل سنت، دانشمندان و محققان زیادی دربارة امام مهدی کتاب یا رساله و مقاله نوشته اند که ما فقط به سه مورد اشاره می‌کنیم:
۱۳. شیخ مصطفی بکری، کتابی با نام الهدایة الندیة للامة المهدیة فیما جاء فی فضل الذات المهدیة نوشته است.
۱۴. احمد بن محمد بن صدیق (متوفای ۱۳۸۰ق) کتابی با نام ابراز الوهم المکنون من کلام ابن خلدون نوشته است. نویسنده در این کتاب، شبهات و خدشه‌های ابن خلدون دربارة مهدویت را بررسی کرده و به برخی از آن‌ها پاسخ داده است.
۱۵. عبد المحسن العباد که از مسؤولان دانشگاه عربستان سعودی می‌باشد. وی دربارة امام مهدی کتابی نوشته است با عنوان عقیدة اهل السنة و الاثر فی المهدی المنتظر که البته نظرات خاصی را نیز در این کتاب ابراز داشته است که بی انصافی او دربارة مذهب شیعه را نمایان می‌کند.
———-
منبع : رضی ؛ قادری ؛ مهدویت در صحاح سته ؛ قم: بنیاد فرهنگی مهدی موعود (عج)، ۱۳۸۸ ؛ چاپ اول
[۱]: معجم الرجال الحدیث، ج ۹، ص ۲۱۸، ش۶۱۴۷؛ رجال طوسی، ش۴۵۱.
آخرین دیدگاه‌ها