از جهات موجب برای دعای بر فرج امام زمان علیه السلام عدالت آن حضرت‏ است که بارزترين صفات نيکويش می باشد. لذا به «عدل» ملقب گرديده، چنان‏که در دعايي که از خود آن حضرت براي شب‏هاي ماه رمضان روايت شده (معروف به دعاي افتتاح) آمده است: «اَللَّهُمَّ وَ صَلِّ عَلي وَلِيِّ أَمْرِکَ القائِمِ المُؤَمَّلِ وَ العَدْلِ المُنْتَظَرِ؛ پروردگارا و درود بفرست بر وليّ امرت که قيام کننده است و اميد مردم و عدل منتظر است».

و در حديث اُبيّ که در کمال الدين روايت شده از رسول اکرم‏ صلي الله عليه و آله در وصف امام قائم‏ عليه السلام آمده: «أَوَّلُ العَدْلِ وَ آخِرُهُ…؛ اوّل و آخر عدل است…». و کم‏تر حديثي درباره آن حضرت آمده که عدلش در آن يادآوري نشده باشد. در کمال الدين از پيغمبر اکرم ‏صلي الله عليه و آله منقول است که فرمود: به درستي که خلفا و اوصياي من و حجّت‏هاي الهي بر خلق بعد از من دوازده نفرند، اوّلشان برادرم و آخرشان پسرم است. عرض شد: ای رسول خدا! برادرت کيست؟ فرمود: علي بن ابي طالب. گفته شد: پسرت کيست؟ فرمود: همان مهدي که زمين را از قسط و عدل پر کند، هم‏چنان که مالامال از ستم و ظلم شده باشد. سوگند به آن‏که مرا به حق بشارت دهنده فرستاد! اگر از عمر دنيا جز يک روز باقي نماند، هر آينه خداوند آن يک روز را آن‏قدر طولاني کند، تا در آن روز خروج نمايد. آن‏گاه عيسي بن مريم روح اللَّه فرود مي‏آيد و پشت سر او نماز مي‏ گزارد، و زمين به نور او روشن مي ‏شود و سلطنت و فرمانروايي ‏اش به مشرق و مغرب همه جا مي ‏رسد.
و از حضرت سيّد الشهدا عليه السلام روايت شده که فرمود: اگر از عمر دنيا باقي نماند مگر يک روز، خداوند عزّ و جلّ آن روز را آن‏قدر طولاني مي ‏کند تا اين‏که مردي از فرزندانم خروج کند، سپس زمين را پر از عدل و قسط سازد، هم‏چنان که از ستم و بيداد پر شده باشد، شنيدم که پيغمبر صلي الله عليه و آله اين را مي ‏فرمود. [۱]
مي‏گويم: اخبار در اين باره جدّاً متواتر است، و از تتبع و بررسي موارد استعمال چنين به دست آورده‏ام که عدل اعمّ از قسط است، زيرا که قسط در مورد ايفاي حقّ غير به کار مي ‏رود، مانند اداء شهادت، قضاوت، کيل و وزن و امثال اين‏ها؛ ولي عدل هم شامل خود انسان مي‏ شود و هم ديگري. بنابراين عدل به طور مطلق موافقت با حقّ است، ولي قسط موافقت با حقّ است در مورد خلايق، براي اين‏که کاملاً صدق اين گفتار روشن شود به آيات شريفه قرآن که در آن‏ها قسط و عدل ياد شده مراجعه فرماييد. و جور، ضدّ قسط؛ و ظلم، ضدّ عدل است. ظلم آن است که از حريم حقّ تجاوز شود ولي جور تجاوز از حقّ است نسبت به غير. و احاديثي که به اين مضمون وارد شده دلالت مي ‏کند که حکّام و رؤسا و قضات در آخر الزمان بر مردم ستم مي‏ کنند و به اصطلاح جائر هستند، بر خودشان نيز ظلم مي‏کنند. پس هرگاه حضرت قائم ‏عليه السلام ظهور کند، جور را بر طرف مي‏ کند و در حکومت بين مردم عدالت را حکم‏ فرما مي ‏سازد و ريشه و شاخه ظالمين را قطع مي ‏کند تا جايي که عدلش همه عالم را فرا گيرد و احدي بر ديگري ظلم نخواهد کرد.
لذا حضرت صادق‏ عليه السلام در حديثي که در بحار و غيبت نعماني از آن حضرت نقل شده مي‏فرمايد: قسم به خدا، عدل او داخل خانه‏هاي‏شان مي‏شود، هم‏چنان که گرما و سرما داخل مي‏شود. [۲]

(رک: مکیال المکارم؛ محمدتقی موسوی اصفهانی؛ مترجم: مهدی حائری قزوینی)
——————————————————————————
[۱] کمال الدين ۲۸۰:۱.
[۲] بحار الانوار ۳۶۲:۵۲.