اين‏که امام عصر – ارواحنا فداه – مظلوم است، بر کسي پوشيده نيست.
و امّا حسن نصرت و ياري مظلوم، به دلالت عقل و نقل ثابت است. چنان‏که در بحار و غير آن از امام صادق ‏عليه السلام آمده که فرمود: خداوند – عزّ و جلّ – يار مؤمن است تا وقتي که مؤمن در ياريِ برادر مؤمنش باشد. [۱]

و از آن حضرت است که فرمود: هيچ مؤمني مظلومي را ياري نکند مگر اين‏که بهتر است از روزه يک ماه و اعتکاف آن در مسجد الحرام. و هر مؤمني برادرش را ياري کند در حالي که قدرت بر ياري‏اش داشته باشد، خداوند او را در دنيا و آخرت ياري نمايد. [۲]
و از آن حضرت نقل شده است که فرمود: هرکس به فرياد برادر مؤمن ستمديده خود برسد – به قدر توانش – غم او را برطرف سازد و او را در برآورده شدن حاجتش ياري نمايد، بدين کار نزد خداوند هفتاد و دو رحمت براي او خواهد بود، يکي از آن‏ها را به زودي به او رساند که زندگي ‏اش را سامان دهد، و هفتاد و يک رحمت را براي احوال و صحنه‏ هاي ترسناک قيامت ذخيره نمايد. [۳]
و روايات ديگري که ذکر آن‏ها مايه طولاني شدن مطلب است. و همين مقدار که آورديم براي خردمندان کافي است.
و امّا اين‏که دعا براي حضرت صاحب الامر و تعجيل فرج و ظهور آن جناب، اعانت و کمک به او مي‏باشد، می دانیم: دعا براي صاحب الزمان‏ عليه السلام از اقسام ياري آن حضرت به زبان است. توضيح اين‏که: منظور از اعانت و ياري آن است که اقدام به امري بشود که در حقيقت سبب – يا جزئي از سبب – باشد، و يا در نظر ياري کننده براي دفع زيان يا جلب منفعت يا قضای حاجت از براي کسي که ياري مي ‏شود. و اين عنوان در دعا براي مولاي ما صاحب الزمان ‏عليه السلام ثابت است، زيرا که مؤثر بودن دعا در هر يک از امور ياد شده به روايات بسياري که در کتاب‏هاي معتبر آمده ثابت شده است. چنان‏که در باب فصل دعا کتاب‏هاي کافي، وسائل و بحار، احاديث در اين باره رسيده است. پس چون مؤمن در دعا براي زدودن همّ و غم و اندوه از قلب امام بزرگوارش کوشش کند و تعجيل ظهور او را از درگاه خداوند بخواهد – با شرايطي که در جاي خود گفته شده – اثر آن به مقتضاي وعده الهي حاصل مي ‏گردد.
از بيان گذشته معلوم شد که دعا، کمک و ياري امام است، به اضافه امر مطاع آن حضرت که در توقيع شريف آمده: و بسيار دعا کنيد براي تعجيل فرج که همانا، آن فرج شما است … . [۴]
آن حضرت از دوستان خود حاجتي را خواسته که آن‏ها مي ‏توانند به آن اقدام نمايند و آن زياد دعا کردن براي تعجيل فرج است.
و در حديثي که در کافي روايت شده، از عيسي بن ابي منصور آمده: امام صادق‏ عليه السلام بي ‏مقدمه به عبد اللَّه بن ابي يعفور فرمود: اي پسر ابويعفور! رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: شش خصلت است که در هر کس باشد در پيشگاه خداوند – عزّ و جلّ – و جانب راست او باشد. ابن ابي يعفور گفت: فدايت گردم آن‏ها چيست؟ فرمود: مرد مسلمان دوست بدارد براي برادرش آنچه را که براي عزيزترين خاندانش دوست مي ‏دارد و ناخوش دارد براي برادرش آنچه را که براي عزيزترين خاندانش خوش ندارد و در دوستي با او صميميت داشته باشد. ابن ابي يعفور گريه کرد و گفت: چگونه با او صميميت کند؟ امام صادق ‏عليه السلام فرمود: هرگاه به آن مرتبه برسد همه آنچه در دل دارد به او مي‏ گويد، پس اگر خوشحال شد او هم مسرور مي ‏گردد، و هرگاه اندوهگين باشد او نيز محزون مي ‏شود، و اگر بتواند ناراحتي‏هايش را برطرف مي‏ سازد و گرنه براي او به درگاه خداوند دعا مي‏ کند … . [۵]
در اين حديث، امام صادق‏ عليه السلام دعا کردن را براي کسي که به گونه ديگري نمي ‏تواند کمک نمايد، کمک و گره ‏گشايي دانسته است.
و شاهد بر موضوع مورد بحث و مؤيّد آن، قسمتي از دعاي حضرت سيد الساجدين‏ عليه السلام براي رزمندگان و مرابطين است. در اين دعا آمده: پروردگارا! و هر آن بنده مسلماني که رزمنده يا مرزباني را در امور خانه‏ اش جانشين شود، يا در غياب او متعهد نگهداري خانواده‏ اش گردد و يا او را با مقداري از دارايي خود کمک رساند و يا در ابزارهاي جنگي وي را مدد نمايد، يا او را به جهاد برانگيزاند، و يا اين‏که او را در راهي که پيش رو دارد دعا کند، يا حرمتش را در پشت سرش حفظ نمايد، پس [خدايا] براي او نيز سنگ به سنگ و وزن به وزن و مثل به مثل آن (رزمنده يا مرزبان) پاداش ده … . [۶]
چنان‏که مي‏بينيد امام سجاد عليه السلام دعا براي رزمندان و مرزبانان را از اقسام اعانت و کمک آن‏ها توصيف کرده و براي دعا کنندگان، مقدار اجرشان خواسته شده است. و بايد گفت: از اقسام اعانت و ياري به وسيله دعا، دعا براي هلاکت و نابودي دشمنان و ظلم کنندگان آن حضرت است، که ترديدي نيست دعاي مؤمن براي نابودي ظالمين – در صورتي که با شرايط بيان شده در روايات ائمه اطهار عليهم السلام مقرون باشد – مؤثّر است. پس هرگاه مؤمن نتواند دشمنان امام خود را به وسيله ابزارهاي جنگي از قبيل نيزه و شمشير به قتل برساند، ولي با دعا مي‏ تواند اين کار را انجام دهد، بر او واجب است که به همين وسيله در شمار ياران و انصار آن حضرت قرار گيرد. لذا از امامان ‏عليهم السلام برانگيختن بر لعنت و نفرين دشمنانشان و دعا براي هلاکت آن‏ها رسيده است، چنان‏که دعاهايي که امامان‏ عليهم السلام بيان داشته‏ اند … اين امر به وضوح مشاهده مي ‏شود.

(رک: مکیال المکارم؛ محمدتقی موسوی اصفهانی؛ مترجم: مهدی حائری قزوینی)
—————————————————————–
[۱] بحار الانوار ۲۰:۷۵.
[۲] بحار الانوار ۲۰:۷۵.
[۳] بحار الانوار ۲۱:۷۵.
[۴] بحار الانوار ۲۱:۵۲.
[۵] کافي ۱۷۲:۲.
[۶] صحيفه سجاديه، دعاي بيست و هفتم.