طوى، در لغت به معناى پيچيدن و در نورديدن است. [۱] “ذى طوى” نام منطقه اى است در يك فرسخى مكّه كه داخل حرم قرار دارد [۲] و طبق برخى روايات، حضرت مهدى ارواحنا له الفداء در آن جا زندگى مى كند و از همان جا نيز همراه يارانش قيام خواهد كرد. در برخى روايات، محل ظهور و خروج آن حضرت و مركز تجمع ياران و دوستان وى نيز، همين منطقه ياد شده است [۳] در روايتى آمده است كه: “هنگام ظهور امام قائم آن حضرت قبل از آن كه كنار كعبه برود و صداى خود را بلند كرده به جهانيان برساند، در اين مكان در انتظار ۳۱۳ نفر از ياران خاصّش توقّف مى كند، تا اين كه آن ها مى آيند و به آن حضرت مى پيوندند … .

در دعاى ندبه هم مى خوانيم: ليت شِعري أينَ استقرت بِكَ النوى، بَل أيّ أرض تقلك أو ثرى أ برضوى أو غيرها أم ذي طوي. [۴] (اى كاش مى دانستم كه كجا دل ها به ظهور، آرام و قرار خواهد يافت، در كدامين سرزمين اقامت دارى؟ در سرزمين “رضوى” يا غير آن، يا در ديار “ذى طوى” مسكن كرده اى؟
“ذى طوى”، بين “حجون” و “فخ” قرار دارد كسى كه در مسجد تنعيم احرام بسته به سوى مسجد الحرام عزيمت مى كند، پس از عبور از منطقه “فخ” وارد “ذى طوى” مى شود، آن گاه از طرف قبرستان حضرت ابوطالب [۵ ] وارد مكّه معظّمه مى شود. رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم در حجة الوداع، شب چهارم ذى حجة الحرام را در آن جا بيتوته كردند. نماز صبح را در آن جا ادا نمودند، آن گاه غسل كرده، از بخش سنگلاخ “ذى طوى” كه مشرف بر “حجون” است، وارد مكّه معظّمه شدند.[۶]
امام صادق علیه السلام مى فرمايد:
“گويى قائم را با چشم خود مى بينم كه با پاى برهنه در “ذى طوى” سر پا ايستاده، همانند حضرت موسى علیه السلام نگران و منتظر است كه به مقام ابراهيم بيايد و دعوت خود را اعلام نمايد. [۷]

—————————————————————————–
[۱] معجم مقاييس اللغة ۳: ۴۳۰.
[۲] مجمع البحرين ۱: ۲۷۹.
[۳] غيبة نعمانى: ۱۸۲.
[۴] بحارالانوار، ۵۲: ۳۰۴.
[۵] مفاتيح الجنان؛ دعاي ندبه.
[۶] با دعاي ندبه در پگاه جمعه؛ مهدي پور: ۱۰۰.
[۷] بحار الانوار ۵۲: ۳۸۵.