نجف در ۱۶۰ کیلومتری جنوب بغداد در مختصات °۳۱٫۹۹ شمالی و °۴۴٫۳۳ غربی قرار گرفته و جمعیت آن ۵۸۵٬۶۰۰ نفر برآورد شده‌ است.
این شهر مرکز استان نجف است و از مقدس‌ ترین شهرهای شیعیان و مرکز قدرت سیاسی شیعیان در عراق بشمار می‌رود.
شهر نجف از لحاظ جغرافیایی در نزدیکی شهر کوفه قرار گرفته‌ است. نزدیکی شهر نجف و کوفه به نحوی است که نمی‌توان این دو شهر را از همدیگر مجزا دانست.
این شهر پس از سوء قصد به امیر المؤمنین علیه السلام در مسجد کوفه و شهادت حضرت علی بن ابی طالب توسط ابن ملجم طبق وصیت ایشان، به طور ناشناس در منطقه‌ ای نزدیک به شهر کوفه دفن شد.
چنین روایت شده که بیش از صد سال بعد، خلیفه عباسی، هارون الرشید، به شکار گوزن در خارج کوفه رفت و گوزن به محلی پناه برد که در آن محل سگ‌های شکاری او را دنبال نکردند. در پرس و جو که راز این مکان چیست، به هارون الرشید گفته شد که آن محل دفن علی بن ابی طالب است. هارون الرشید بعد از اینکه این امر توسط حضرت صادق جعفر بن محمد علیه السلام تأیید شد، دستور داد که مقبره‌ ای در همان محل ساخته شود و در زمان کوتاهی شهر نجف در اطراف مقبره رشد کرد.
گرچه در متون تاریخی اشاره‌ ای به نام نجف در طول تاریخ نشده‌ است اما بر اساس برخی روایات و احادیث کشتی نوح در این مکان آرام گرفت. و فرزندان نوح در این مکان روزگار گذراندند و پس از زیاد شدن نسل در سراسر جهان پراکنده شدند. همچنین نقل شده‌ است که نجف، منزل حضرت ابراهیم علیه السلام بوده‌ است. در متون تاریخی، اسامی گوناگونی برای نجف ذکر شده است از جمله: غری یا غریان، مشهد، نجف اشرف، الطور، الطهر، الجودی، الربوه، بانقیا و اللسان.
به غیر از قبر حضرت علی بن ابی طالب، در شهر نجف اماکن مقدسه دیگری نیز وجود دارد که به شرح زیر می‌باشد:
قبر آدم پیامبر
قبر نوح پیامبر
قبر هود پیامبر
قبر صالح پیامبر
و …
روايتى از امام صادق علیه السلام محل خلوت حضرت مهدى علیه السلام تپه هاى سفيد و نورانى نجف اشرف ذكر شده است. [۱]

——————————————————————
[۱] بحار الانوار ۵۳: ۱.