اعتقاد به ظهور منجى بزرگ جهانى و اشتياق به ظهور رهبرى آسمانى، در ميان يهود و نصارى، آن چنان اصيل و ريشه دار است كه در طول تاریخ اين در هفت، مدعيان شگفتى را پديد آورده و افراد بسيارى پيدا شده اند كه خود را به دروغ مسيح موعود معرفى كرده اند.
به طورى كه صاحب كتاب قاموس كتاب مقدس در باره شماره مدَعيان دروغين مسيح موعود – خواه زن يا مرد – مى نويسد: بيست و چهار نفر مسيح هاى دروغگو در ميان بنى اسرائيل ظاهر گشتند كه مشهورترين و معررف ترين آنها “بركوكبه” است كه در اوايل قرن ثانى مى زیست و آن دجال معروف ادFعا مى كرد كه رأس و پادشاه قوم يهود است. آخرین مسيح هاى دروغگو مردخاى است.[۱]
شماره اين مدعيان، به مراتب بيشتر از آن است و قيام مردخاى آلمانى در قرن هفدهم، واپسين قيامى نيست كه تاريخ مسيحيت آن را به ياد مى آورد. تنها طى دو قرن هيجدهم و نوزدهم در انگلستان، بيش از شش تن، به نام مسيح موعود ظهور كرده اند و اغتشاش هايى را هم دامن زده اند، و پاره اى از آن ها به كيفر رسيده اند.
از آن جمله‏اند: “سيمون مَگُس” (قرن اوّل ميلادى)، “دوسِيثيوس” و “ثيودَس”[۲].
نيز “بَركوكبه” – كه در اوايل قرن دوم ميلادى مى‏زيست – از جمله‏ى همين افراد است. وى ادّعا كرد كه پادشاه قوم يهود است. لذا جمعى از يهوديان بر عليه مملكت “رومانيّه” به گرد او جمع شدند و همراه او به جنگ مخالفان رفتند و مقدار پانصد هزار تن از ايشان در آن جنگ هلاك شدند.[۳]
“مَردخاى” آلمانى – كه به قول مِستِر هاكْس آخرين مسيحيان دروغگو بود – در سال ۱۶۸۲ ميلادى ظهور كرد و افراد زيادى را دور خود گردآورد و موجب بروز فتنه و آشوبِ بسيار شد. چون آتش فساد بالا گرفت، گريخت و ديگر از او اثرى به‏دست نيامد.[۴]
ديگرى خانم “آن لى” [Ann Lee] (؟ – ۱۷۸۴ م) است كه به عنوان مسيح دروغين شناخته شده است. او بازگشت مجدّد روح عيسوى را در كالبد خود گمان مى‏كرد. دسته‏اى از فرقه‏ى “كُواكِر” [Quaker] در بريتانيا – كه “شِيكِر” نام داشتند – با ناميدن وى به لقب “مادر”، او را به رهبرى پذيرفتند. در پى بالا گرفتن ادّعاى او در انگليس به زندان افتاد. وى پس از آزادى، در سال ۱۷۷۴ ميلادى راهى امريكا شد و در آن جا پيروانى پيدا كرد. پيروان او تا اواسط قرن حاضر در امريكا موجود بودند.[۵]
آخرين مدّعى بازگشت مسيح؛ خبرى است كه در ۱۶ روزنامه‏ى پر تيراژ جهان با اين عنوان درج شد:
«به عنوان مهم‏ترين رويدادِ زمان ما، در روزهاى ۲۴ و ۲۵ آوريل ۱۹۸۲ ميلادى يك بيانيه‏ى بين المللى، در يك صفحه‏ى كامل از روزنامه‏هاى كثير الانتشار سراسر دنيا، در باره‏ى “ظهور آموزگار جهان” به چشم خواهد خورد … در اين دو روز پايان هفته، روزنامه‏هاى پيشتازِ چهارده شهر بزرگ، اطّلاعيّه‏اى يك صفحه‏اى را همراه خواهند داشت با اين عنوان: “اكنون مسيح اين جاست” [The Christ is now here]»
متن اطّلاعيه چنين بود:
“اكنون مسيح اين جاست”
ما چگونه او را خواهيم شناخت؟ به مناسبت جست‏وجوى انسان امروزين، در ارتباط با مشكلات سياسى، اقتصادى و اجتماعىِ كنونى، از ماه ژوئن ۱۹۷۷ ميلادى عيسى در قالب سخن‏گوى يك گروه يا جمعيّت، در يك دهكده‏ى معروف و مدرن، ظهور كرده است. او يك پيشواى مذهبى نيست؛ بلكه به عنوان يك مربّى با گسترده‏ترين معناى اين كلمه، راه نجات از بحران امروزين را به ما نشان مى‏دهد … او تنها نه براى داورىِ عادلانه، كه براى امداد و الهام مى‏آيد.
مسيح كيست؟ در طول تاريخ، تكامل تدريجىِ بشريّت، به دست گروهى از مردمانِ روشنفكر (يعنى: مربّيان خِرد) رهبرى شده است. آنان به نحوى گسترده، در بيابان‏هاى دور افتاده يا كوهستان‏هاى سر به فلك كشيده، اقامت گزيدند و به سازندگى اساسى مريدان خويش – كه آشكارا در زمين مى‏زيستند – پرداختند.
اين پيامِ ظهور دو باره‏ى مسيح نيز نخست به وسيله‏ى يكى از همين شاگردان داده شد كه بيش از ۲۰ سال براى انجام اين وظيفه تربيت يافته بود. در مركز اين سلسله‏ى مراتب روحانى “آموزگار جهان” قرار دارد كه عيسويان وى را به عنوان عيسى مى‏شناسند. همان گونه كه آنان منتظر قيام مجدّد اويند؛ يهوديان در انتظار “ماشيَح”، بوداييان منتظر “بوداى پنجم”، مسلمانان چشم به راه “امام مهدى” و هندوان منتظر “كريشنا” مى‏باشند …
وى را چه زمان خواهيم ديد؟ او هنوز جايگاه دقيق خود را آشكار ننموده و مكان اقامتش تنها براى چند تن از شاگردانش معلوم است. يك تن از اين حواريّون اعلام نموده است كه مسيح به زودى هويّت خود را معرّفى خواهد كرد و تا دو ماه آينده از طريق يك شبكه‏ى سخن پراكنىِ راديو تلويزيونى – كه داراى شهرت جهانى است – با تمامى بشريّت سخن خواهد گفت. پيام او را همه‏ى مردم از درون خويش و به زبان خودشان به كمك تله‏پاتى، خواهند شنيد. از آن زمان به يارى ايشان ما دنياى تازه‏اى خواهيم داشت …[۶]

—————————————————————————-
۱ – قاموس كتاب مقدّس: ۸۰۸ .
۲ – دكتر كِيث، كشف الآثار: ۹، به نقل از او: مهدويّت در قرآن و سنّت: ۲۱۵.
۳ – قاموس كتاب مقدّس: ۸۰۸ .
۴ – همان: ۸۰۸ .
۵ – دايرة المعارف امريكانا ]Encyclopedia Americana[: 650 – 651، ويرايش ۲۴، به نقل از آن: مهدويّت در قرآن و سنّت: ۱۴۵.
۶ – مهدويّت در قرآن و سنّت: ۲۱۵ – ۲۱۹.