امام نور است. امام باقر علیه السلام در تفسير آيه فامنوا بالله و رسوله و النور الذى انزلنا،[۱] (÷س به خدا و رسول او و نوری که با او فرود آوردیم، ایمان بیاورید) فرمود: نور، به خدا قسم، نور امامان از آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم است تا روز قيامت، والله نور الهى كه نازل شده همان ها هستند؟ والله نور خدا در آسمان ها و زمين آن ها هستند. [۲] در زيارت روز جمعه حضرت امام زمان هم آمده: سلام بر تو اى نور خداوند كه هدايت جويان به وسيله او هدايت مى شوند. [۳] شب معراج، نور حضرت مهدى ارواحنا له الفداء براى خاتم الانبياء صلی الله علیه و آله و سلم آشكار شد. پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: ….. اى محمد! دوست دارى آن ها اوصياى خودت را ببينى؟ گفتم: بله، اى پروردگار. فرمود: به سمت راست عرش توجه كن چون متوجه شدم، ناگاه على و فاطمه و حسن و حسين و على بن الحسين و محمد بن على و جعفر بن محمد و موسى بن جعفر و على بن موسى و محمد بن على و على بن محمد و حسن بن على و مهدى را ديدم كه در رودى از نور ايستاده، نماز مى گذارند و او مهدى در وسط آن ها مانند ستاره اى درخشان بود.
و اما درخشندگى نور حضرت در دنيا هنگام ولادت، نور آن حضرت به طورى بود كه تا آسمان رسيد. درخشندگى نور آن حضرت در هر دو زمان حضور و غيبت وجود دارد. اشراق بدون واسطه، براى جمعى از مؤمنين، تشرف به ديدار آن حاصل گرديده است و ديگر، اشراق نور آن حضرت با واسطه است. يعنى كه خورشيد و ماه از نور آن حضرت آفريده شده است چنان كه روايتى بر اين معنى دلالت مى كند [۴] اخبارى كه دلالت مى كند بر اين كه بقاى عالم و آن چه در آن است به سبب وجود حضرت قائم ارواحنا له الفداء است، بنابراين درخشندگى نور آفتاب و ماه از آثار نور آن حضرت است در غيبت و حضور و اشراق نور حضرت در زمان غيبت بر دو قسم است:

الف: اشراق باطني در دل مؤمنين است كه امامِ خود را با حقايق ايمان مشاهده مى كنند.
ب :اشراق ظاهري: نور آن حضرت براى بعضى از اخيار اتّفاق افتاده كه اين امر به برخى از خواص و پاكبازان اهل اخلاص اختصاص دارد.
قِسم ديگر، اشراق نور آن حضرت در زمان ظهور است كه دو گونه است:
اشراق باطنى كه در دل مؤمنين است
و اشراق ظاهرى، اين است كه امام صادق علیه السلام در تفسير آيه شريفه، (و اشرقت الارض بنور ربها) (زمین به نور خداوندگارش نورانی می شود.)، [۵] فرمود: رب الارض يعنى امام ارض، و هرگاه ظهور كند مردم از نور آفتاب و ماه بى نياز مى شوند و به نور امام اكتفا مى كنند. [۶]
و اما نور آن حضرت در آخرت است. امام صادق علیه السلام فرمود: نور ائمه مؤمنين در روز قيامت، در پيشاپيش و سمت راست مؤمنين پيش مى رود تا اين كه آن ها را در منازلشان در بهشت فرود آورند. [۷]

——————————————————————–
[۱] سوره تغابن ۸.
[۲] كافى ۱: ۹۴؛ح ۱.
[۳] بحارالانوار ۱۰۲: ۲۱۵.
[۴] بحارالانوار ۱۵: ۱۰.
[۵] سوره زمر ۶۹.
[۶] تفسير قمي ۲: ۲۵۳.
[۷] تفسير برهان ۴: ۲۸۹.