در تعداد از دعاهاي روايت شده از امامان معصوم عليهم السلام، به دعای بعد را هر نماز امر آمده است، از جمله:

محمد تقی موسوی اصفهانی ‏گويد: و علّامه مجلسي در بخش صلاة بحار به نقل از کتاب فلاح السائل عالم رباني سيد علي بن طاووس آورده که گفته: از مهمّات برنامه‏هاي مستحبّي براي کسي که طول عمر مي‏خواهد اين که بعد از هر نماز از تعقيباتش اين باشد: که ابومحمد هارون بن موسي از ابوالحسين علي بن يعقوب عجلي کسائي از علي بن الحسن بن فضال از جعفر بن محمد بن حکيم از جميل بن درّاج روايت کرده که گفت: مردي بر حضرت ابو عبداللَّه صادق عليه السلام وارد شد و عرض کرد: اي آقاي من! سنّم بالا رفته و خويشانم مرده‏اند، و من مي‏ترسم که مرگ مرا دريابد در حالي که کسي را نداشته باشم تا با او انس بگيرم و به او مراجعه نمايم. امام عليه السلام فرمود: از برادران ايماني تو کسي هست که از قرابت نسب يا سبب به تو نزديکتر است، و اُنس تو به او از اُنست با خويشانت بيشتر است، با اين حال بر تو باد دعا و اينکه پس از هر نماز بگويي: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اللَّهُمَّ إِنَّ الصَّادِقَ الأمين عليه السلام قَالَ: إنَّکَ قُلتَ: مَا تَرَدَّدْتُ فِي شَي‏ءٍ أنَا فَاعِلُهُ کَتَرَدُّدِي فِي قَبْضِ رُوحِ عَبْدِيَ المُؤْمِنِ يَکْرَهُ المَوتَ وَ أنَا اَکْرَهُ مَسَائَتَهُ اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل لِوَليِّکَ الفَرَجَ وَ العَافِيَةَ وَ النَّصْرَ وَ لَا تَسُؤْنِي فِي نَفْسِي وَ لَا فِي أحَدٍ مِنْ أَحِبَّتِي»؛
و اگر خواهي يک يک بستگانت را نام ببر، و يا به طور پراکنده يا همه را يک جا ياد کن. آن مرد گويد: به خدا قسم آن قدر عمر کردم تا اين که از زندگي خسته شدم. ابومحمد هارون بن موسي گويد: محمد بن الحسن بن شمون بصري اين دعا را مي‏خواند و صد و بيست و هشت سال با فراخي عمر کرد، تا از زندگي ملول شد و اين دعا را ترک کرد، سپس از دنيا رفت، خدايش رحمت کند. [۱]
و نيز مجلسي به نقل از دعوات راوندي و مکارم الاخلاق و مصباح شيخ طوسي، و جُنَّة الأمان، و البلد الأمين، اين عبارت را آورده: روايت شده که هر کس اين دعا را بعد از هر نماز فريضه بجاي آورد، و بر آن مواظبت نمايد، آن قدر زنده مي‏ماند که از زندگي ملول گردد.
تتمه‏اي پر سود:
بدان‏که سرّ مطلب در اين است که حقيقت عبادت و اصل آن و شرط قبولي‏اش معرفت امام ‏عليه السلام و دوستي اوست، پس لازم است که مؤمن بعد از هر نماز حقيقت ايمان خود و راستي ولايش را نسبت به مولايش ابراز دارد، و با دعا براي او و تقاضاي تعجيل فرجش از درگاه خداي عزّ و جل ارادتش را اظهار نمايد، تا نمازش با سبب قبولي مقترن گردد، از آن جمله روايتي که در تفسير فرموده خداي تعالي: «اَلْيَوْمُ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِينَکُمْ»؛ [۲] امروز دين شما را کامل ساختم. و نيز فرموده خداي تعالي: «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتي عَلي ما فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ»؛ [۳] اين‏که کسي بگويد دريغا بر آنچه در جنب اللَّه کوتاهي ورزيدم. و تفسير آيات ديگر آمده – که جمع‏آوري و ضبط همه آن‏ها دشوار يا غير ممکن است – و همين ‏طور است در روزه و حج و عبادت‏هاي ديگر، لذا صلوات بر محمد و آل او عليهم السلام و دعا براي فرج مولايمان ‏عليه السلام در روزها و شب‏هاي ماه رمضان وارده شده است.
حديث شريفي در تفسير «البرهان» روايت شده که در تفسير فرموده خداي تعالي: «أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ يا حَسْرَتي عَلي ما فَرَّطْتُ فِي جَنْبِ اللَّهِ» به سند خود از حضرت ابوجعفر باقر عليه السلام آمده که فرمود: ما جنب اللَّه هستيم، و ما برگزيده خداوند مي‏باشيم، و ما اختيار شده الهي هستيم، و ميراث‏هاي پيغمبران به ما سپرده شده، و ما اُمناي خداي – عزّ و جلّ – مي‏باشيم، و ماييم حجت‏هاي الهي و ماييم ريسمان خداوند [حبل اللَّه] و ماييم رحمت خداوند بر خلق او و ماييم کساني که خداوند به ما [آفرينش] را آغاز کرده و به ما ختم فرمايد، و ما هستيم امامان هدايت، و ماييم چراغ‏هاي [زداينده] تاريکي، و روشن‏ کنندگان راه هدايت، و ماييم نشانه‏اي که براي اهل دنيا معروف است، و ماييم پيشي گرفتگان و ماييم آخرين [اوليا] هر آن‏که به ما تمسک جُست، به مقصد رسيد و هر کس از ما کناره گرفت در [طوفان بلا] غرق شد و ماييم رهبران رو سفيدان و ماييم محرم [راز] خداوند، و ما هستيم راه و صراط مستقيم به سوي خداي – عزّ و جلّ – و ماييم کساني که خداوند بر خلق خود نعمت بخشيده و ماييم شيوه (حق‏ پرستي) و ماييم کانون نبوّت، و ما هستيم جايگاه رسالت و ماييم اصول دين و به سوي ما فرشتگان آمد و شد کنند، و ماييم چراغ براي کسي که به ما روشني جويد و ماييم راه براي هر آن کس که به ما اقتدا کند و ماييم هدايت کنندگان به بهشت، و ما هستيم گيره‏هاي اسلام و ماييم پُل‏ها و ماييم گذرگاه‏ هايي که هر کس بر شيوه ما سير کند برنده است و هر کس از ما عقب بيفتد نابود شده است، و ما هستيم رکن اعظم و ماييم کساني که رحمت به وجودمان نازل مي‏گردد و به سبب ما باران بر شما مي‏بارد و ماييم کساني که خداوند به خاطر ما عذاب را از شما برطرف مي‏سازد؛ پس هر کس نسبت به ما بينش يافت و ما و حقّ ما را شناخت و به امر ما ملتزم شد، پس او از ماست و به ما باز مي‏گردد. [۴]
سرّ ديگري نيز براي تأکيد دعا کردن در آن حال براي آن حضرت – عجّل اللَّه فرجه الشريف – به خاطر مي‏رسد، اين‏که در روايات متعددي آمده که: هر مؤمني را پس از هر نماز واجب دعاي مستجاب شده‏اي است.
اين روايات در کتاب وسائل الشيعه و کتب ديگري آمده است، پس شايسته است مؤمن کامل که مولايش را از جان و فرزندانش عزيزتر مي‏داند آن دعاي مستجاب را در باره او قرار دهد، و آن حضرت را بر خود مقدَّم دارد.

(رک: مکیال المکارم ؛ محمد تقی موسوی اصفهانی؛ ج۲)
———————————————————————————–
[۱] بحار الانوار، ۷:۸۶، فلاح السائل، ۱۶۷.
[۲] قرآن کريم؛ سوره مائده، آيه ۳.
[۳] قرآن کريم: سوره زمر، آيه ۵۶.
[۴] تفسير البرهان، ۸۰:۴.