گات ها كهنه ترين و مقدّس ترين قسمت اوستا است كه در ميان “يسنا” جاى داده شده است. آن ها عبارتند از سرود و نظم و شعر، و هر فرد از اشعار گات ها را “گاس” گويند. كلّيه گات ها ۱۷ فصل است و شامل ۲۳۸ قطعه و ۸۹۶ بيت مى باشد.[۱]
در آن نويدهايى در باره ظهور حضرت مهدى ارواحنا له الفداء و سيطره جهانى او آمده است.[۲]
گات هاى اوستا شامل پنج قسمت است و احترام خاصى براى آنها منظور دارند: “اهنود”، “اشنود”، “سپنتمد”، “وهوخشتر”، و ” وهیشتوایشت”.[۳]
در گاه نمای باستانی هر ماه ۳۰ روز و هر سال ۱۲ ماه است که رویهم رفته ۳۶۰ روز می‌‌شود. به همین دلیل در پایان ماه دوازدهم ۵ روز می‌‌افزودند که سال کامل یعنی ۳۶۵ روزه شود. این ۵ روز را پنجه می‌‌نامند. این ۵ روز به فروشی ها تعلّق دارد و زرتشتیان معتقدند در این روزها فروهر درگذشتگان به نزد بازماندگان خویش فرود می‌‌آیند.
پنج روز پایان سال به این نام‌ها خوانده می‌‌شود: خمسه مسترقه یا دزدیده، پنجه کبیسه، بهیزک یا وهیجک، پنجه یا پنجه وه یا پنجه بزرگ، اندرگاه، روزهای گاتها، اندرگاهان، اندرگاه فروردگان که زرتشتیان معمولا اصطلاح اندرگاه یا پنجه را به کار می‌‌برند.
هر یک از این روزها به نام یکی از بخش های کتاب آسمانی زرتشتیان یعنی گاتها نام گذاری شده اند:
۱-اهنود: نام روز نخست پنجه و نخستین بخش گاتها، در اوستا و در پهلوی آمده است.
۲-اشتود: نام روز دوم پنجه و دومین بخش گاتها، در اوستا و در پهلوی آمده است.
۳- سپنتمد: نام روز سوم پنجه و سومین بخش گاتها، در اوستا و در پهلوی آمده است.
۴- وهوخشتر: نام روز چهارم پنجه و چهارمین بخش گاتها، در اوستا و در پهلوی آمده است.
۵- وهیشتوایشت: نام روز پنجم پنجه و پنجمین بخش گاتها، در اوستا و در پهلوی آمده است.
————————————————————————
[۱] المعارف و المعاريف ۸: ۶۲۵.
[۲] اديان و مهدويت، محمد بهشتى: ۱۸
[۳] المعارف و المعاريف ۸: ۶۲۵.
آخرین دیدگاه‌ها